ABD’deki Carnegie Mellon Üniversitesinden araştırmacılar, yapay zekanın kimya alanındaki uygulamalarda yetkinliğini test etmek için “Coscientist” adını verdikleri yarı otonom bir sistem tasarladı.
Bu kapsamda bilim insanları, ChatGPT’nin geliştirdiği “GPT-4” modelini temel alan büyük dil modelinin, araştırmada kullanmak üzere yazılı belgelere ve internete erişimini sağladı. Coscientist, deneyi yarı otonom olarak yönetebilmesi için robotik araçlar ile donatıldı.
Bilim insanları, robotik araçların kontrollerini ve doğru bilgiye ulaşmak için gerekli ölçütleri öğrettikleri Coscientist’in araştırma, karar alma, planlama ve uygulama süreçlerine dahil olmadı. Araştırmacılar deney sırasında yalnızca tüp ve petri kaplarının elle yerleştirildiğini kaydetti.
Araştırmacılar, Coscientist’in 4 dakikadan kısa bir sürede istenen tepkimeleri en verimli süreçte üretmek için sağlanan kimyasalların kullanıldığı bir deney düzeneği oluşturduğunu bildirdi. Coscientist’in Richard F. Heck, Ei-ichi Negishi ve Akira Suzuki’nin keşfettiği ve buluşları için 2010 Nobel Kimya ödülü kazandığı “organik sentezlerde paladyum katalizörle çapraz bağlama” tekniğini başarıyla kullandığının altını çizildi.
Açık kaynakları kullanarak bilinen bileşiklerin kimyasal sentezlerini planlama, robotik araçları kontrol etme ve çeşitli işlemleri en verimli şekilde eş zamanlı yürütmede Coscientist’in başarılı sonuçlar verdiğini belirten bilim insanları, yapay zeka ve otomasyon sistemlerinin etik ve sorumlu kullanılmasının önemine vurgu yaptı.
Araştırmanın sonuçları ve detayları “Nature” dergisinde yayınlandı.